Ruta Indiana

Comeza o percorrido no Cine Adriano na parroquia de Barallobre, situado na estrada de Palma á altura de Piqueiro. Trátase dun antigo cine de estilo indiano construído en 1947. Foi inaugurado no Nadal de 1947 coa proxección da película O enemigo público número un. Construído por iniciativa de José Fernández Fernández, irmán do indiano Antonio Fernández, promotor da Casa da Maleta.

O proxecto desta edificación realizouno o arquitecto Vicente García Lastra quen o concibiu cunha planta rectangular, de 25 por 18 metros, á que se lle engade no terzo central da fachada traseira un contundente volume.

Ao ser a parcela da edificación en pendente, na fachada principal conta con dúas plantas e na posterior con catro. Nas dúas plantas máis altas era onde se situaba a sala de cine e nas dúas mais baixas instalouse a sala de baile. A estrutura, tanto vertical como horizontal, do edificio está feita a base de formigón e na cuberta combínanse unha parte plana e outra a catro augas con tella.

O estilo en que se enmarca todo o conxunto é ecléctico, cunha decoración que busca a monumentalidade. Na fachada principal a composición articúlase cun esquema de distribución simétrica dos ocos a partir dun eixo central vertical no que se sitúa a porta principal, remarcada baixo un arco rebaixado, e un balcón á altura da segunda planta. A cada lado deste eixo central hai catro vans por planta alternándose ocos rectangulares con outros coroados por un arco de medio punto. Remata o edificio un peto no que se insire unha peita co nome do cine e a data de construción.

A seguinte parada lévanos a Casa Indiana de Perlío. Construíuse en 1932 por Antonio Porto Saavedra, emigrante na illa de Cuba. A casa é dunha planta baixa e faiado, con cuberta a dúas augas e tellada na actualidade con fibrocemento, e con cumieira perpendicular á fachada principal. Dende o punto de vista compositivo ten tres ocos no baixo e un tripartito no faiado que dá acceso a un amplo balcón na fachada frontal. Nas fachadas laterais conta con catro fiestras. A edificación está situada nunha parcela en esquina na confluencia de dúas rúas nun ámbito netamente urbano, e a abundante ornamentación coa que conta destaca nas dúas fachadas que dan a cada unha das rúas coas que linda. Na fachada lateral dereita as fiestras teñen recercados en molduras rectilíneas que están unidas entre elas e os esquinais a altura do lintel e do peitoril, en canto as fiestras centrais están apegadas coma se fose un único oco divido por un parteluz. Este efecto está remarcado por estar flanqueadas con dúas molduras que enmarcan verticalmente a rúa central da fachada lateral, cun corpo saínte, rematado nun frontón.

Na fachada principal destácase o balcón, que se ensancha nunha curva no seu tramo central e que, ocupando toda a fachada, está apoiado en catro columnas e conforma un portal que protexe a porta de entrada. Debaixo da cornixa presenta toda unha serie de pequenos canzorros culminados nun pináculo nos extremos da cumieira.

Rematamos o percorrido na Escola Fillos de Limodre. Construído entre os anos 1926 e 1927, o seu principal promotor será D. Juan Varela, emigrante en Cuba e presidente da Sociedade de Instrución de Fillos de Limodre, creada en 1925.

De volume rectangular, articúlase en dúas alturas e chama a atención a súa sobria composición e sinxeleza decorativa, que se limita ás molduras de resalte dos vans na planta inferior e ás balaustradas das ventás na superior. As ditas balaustradas repítense no peche do predio, o que lle dá ao conxunto unha grande harmonía. É salientable, así mesmo, o despece dos esquinais, que imita a cantería. Ten cuberta a catro augas, con tella do país e o estado de conservación é bo.